เนื่องจากผู้บริโภคใส่ใจสุขภาพมากขึ้นและตระหนักถึงผลเสียจากการบริโภคน้ำตาลที่มากเกินไป ส่งผลให้ความต้องการสารให้ความหวานจากธรรมชาติเพิ่มขึ้นอย่างมาก

“หล่อฮังก้วย” จึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้ที่ต้องการลดปริมาณแคลอรี่ไปพร้อมๆ กับเพลิดเพลินกับรสชาติหวาน

มาทำความรู้จักกับหล่อฮังก้วย (Luo Han Guo/Monkfruit)

หล่อฮังก้วย ถูกนำมาใช้ในการแพทย์แผนจีนมานานกว่า 800 ปี ถูกตั้งชื่อ “Monkfruit” ตามกลุ่มพระภิกษุผู้ปลูกผลไม้ครั้งแรกในศตวรรษที่ 13 ปัจจุบันมีการปลูกฝังทั่วเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึง จีน ไทย และเวียดนาม

ในภาษาจีน  หล่อฮังก้วย  (Luo Han Guo) ซึ่งแปลว่า “ผลไม้อรหันต์” ผลไม้นี้ตั้งชื่อตามพระอรหันต์ซึ่งถือเป็นผู้ตรัสรู้ในพระพุทธศาสนา ภาพของหล่อฮังก้วยจึงมักมีภาพพระอรหันต์ถือผลไม้อยู่ในมือ ซึ่งเป็นเหตุผลว่าทำไมผลไม้จึงมีความเกี่ยวข้องกับความสำคัญทางจิตวิญญาณในวัฒนธรรมจีน

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา หล่อฮังก้วยได้รับความนิยมในฐานะสารให้ความหวานจากธรรมชาติ เนื่องจากมีแคลอรี่ต่ำ (Low Calorie) และมีคุณสมบัติดัชนีน้ำตาลต่ำ (Low Glycemic Index) โดยทั่วไปจะใช้เป็นทางเลือกแทนน้ำตาลในผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มหลายชนิด รวมถึงน้ำอัดลม ขนมอบ ไอศกรีม อาหารเสริมสุขภาพและผงโปรตีนหลายชนิด

สารให้ความหวานจาก หล่อฮังก้วย  แตกต่างจากน้ำตาลอย่างไร?

น้ำตาล (Sugar) คือซูโครส (Sucrose) ซึ่งเป็น ไดแซ็กคาไรด์ (Di- saccharide) รสหวานที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ พบในพืช เช่น ผลไม้ ผัก และถั่ว สำหรับน้ำตาลที่ผลิตในระดับอุตสาหกรรม มักจะผลิตจากอ้อยและหัวบีท

สารให้ความหวานที่สำคัญในหล่อฮังก้วย  เป็น สารประกอบธรรมชาติ ที่เรียกว่า โมโกรไซด์ (Mogrosides) ไม่มีแคลอรี่หรือทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มขึ้น

เมื่อเราบริโภคน้ำตาล ร่างกายจะย่อยน้ำตาลให้เป็นโมโนแซ็กคาไรด์ (Monosaccharide) ที่ประกอบเป็นน้ำตาล ได้แก่ ฟรุกโตส (Fructose) และกลูโคส (Glucose)  แล้วนำไปใช้ตามที่ร่างกายต้องการ และเก็บส่วนที่เหลือไว้ใช้ในอนาคต

แต่เมื่อเราบริโภคสารให้ความหวานจากหล่อฮังก้วย, โมโกรไซด์ (Mogrosides) ที่มีอยู่จะถูกนำไปใช้โดยจุลินทรีย์ในลำไส้ใหญ่ ส่วนอื่นๆจะถูกขับออกทางทางเดินอาหารและทางปัสสาวะ

สารให้ความหวานจากหล่อฮังก้วย  ปลอดภัยหรือไม่?

สารให้ความหวานจากหล่อฮังก้วย นั้นปลอดภัยต่อการบริโภคเป็นหนึ่งในแปดประเภทของสารให้ความหวานที่มีแคลอรี่ต่ำและไม่มีแคลอรี่ ที่ได้รับการยอมรับว่าปลอดภัยจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (US FDA)

นอกจากนี้ความปลอดภัยของสารให้ความหวานจากหล่อฮังก้วยยังได้รับการยืนยันจากหน่วยงานด้านสุขภาพในประเทศต่างๆ ได้แก่ จีน , ญี่ปุ่น, แคนาดา และ ออสเตรเลีย&นิวซีแลนด์ ปัจจุบัน ได้รับอนุญาตให้ใช้ในกว่า 60 ประเทศ

โดยในประเทศไทย ยังไม่อนุญาตให้ใช้ หล่อฮังก้วยเป็นวัตถุเจือปนอาหารประเภทสารให้ความหวาน แต่อนุญาตให้ใช้เฉพาะสารสกัดจากหล่อฮังก้วยที่จากสกัดด้วยน้ำเท่านั้น สามารถใช้ได้ในรูปแบบผงหรือน้ำผลไม้เข้มข้นเป็นส่วนประกอบอาหาร

หล่อฮังก้วย ความหวานที่ผ่านกระบวนการจากธรรมชาติทั้งหมด

กระบวนการผลิตที่เรียบง่ายแต่สามารถเก็บความหวานตามธรรมชาติและรักษาคุณค่าทางโภชนาการของหล่อฮังก้วยเอาไว้ได้เป็นอย่างดี คือ

1. หลังการเก็บเกี่ยวและทำความสะอาดแล้ว หล่อฮังก้วยจะถูกบดเพื่อให้ได้น้ำหวานตามธรรมชาติออกมา
2. นำผลหล่อฮังก้วยที่ถูกบดผสมกับน้ำร้อนเพื่อสกัดให้มีได้สารละลายที่มีรสหวาน
3. กรองเพื่อให้ได้น้ำหล่อฮังก้วยที่ใส มีสารต้านอนุมูลอิสระ รสหวานและน้ำตาลผลไม้ธรรมชาติ
4. นำมาทำให้เข้มข้นใน 2 รูปแบบ คือ น้ำผลไม้เข้มข้น และรูปแบบผง

• น้ำผลไม้เข้มข้น: หล่อฮังก้วยเข้มข้นเป็นน้ำผลไม้ธรรมชาติที่มีความหวานมากกว่าน้ำตาลถึง 15-20 เท่า ด้วยรสชาติหวานที่สะอาดและไม่มีรสขมที่ค้างอยู่ จึงเป็นทางออกที่ดีสำหรับการลดหรือทดแทนน้ำตาลที่เติมในอาหารและเครื่องดื่มที่ต้องการใช้ส่วนผสมของน้ำผลไม้
• สารสกัดจากหล่อฮังก้วย:เป็นสารสกัดแบบผงซึ่งมีความหวานมากกว่าน้ำตาลถึง 150 ถึง 200 เท่า โดยให้รสชาติที่สะอาดและไม่มีรสขม ในรูปแบบผงเข้มข้น สะดวก และสามารถใช้ลดหรือทดแทนน้ำตาลในอาหารและเครื่องดื่มได้หลากหลาย

การประยุกต์ใช้หล่อฮังก้วยเป็นส่วนประกอบในการทำอาหารและเครื่องดื่ม

สารให้ความหวานจากหล่อฮังก้วยมีรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์ คล้ายกับน้ำตาลแต่มีกลิ่นค้างอยู่ในคอเล็กน้อย สามารถนำไปใช้ในการอบ ปรุงอาหาร และเครื่องดื่ม มักใช้ร่วมกับสารให้ความหวานจากธรรมชาติอื่นๆ เพื่อให้ได้รสชาติและเนื้อสัมผัสที่ต้องการ

เมื่อเปรียบเทียบกับสารให้ความหวานจากธรรมชาติอื่นๆ เช่น น้ำผึ้งและน้ำเชื่อมเมเปิ้ล สารให้ความหวานจากหล่อฮังก้วยมีดัชนีน้ำตาลในเลือดต่ำกว่าและมีแคลอรี่น้อยกว่า สิ่งสำคัญที่ควรทราบ คือ สารให้ความหวานจากหล่อฮังก้วยมีรสหวานมากกว่าน้ำตาลมาก ดังนั้นจึงควรใช้ในปริมาณที่น้อยลงเพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้รสชาติมากเกินไป

สาเหตุหนึ่งที่ทำให้หล่อฮังก้วยได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้นก็คือ รสชาติหวานที่สะอาดมากโดยไม่มีรสขมและรสโลหะ  หล่อฮังก้วยให้รสหวานล่าช้าเล็กน้อยและมีความหวานคงค้างอยู่ไม่มาก จึงมักถูกนำไปผสมกับสารให้ความหวานอื่นๆ เช่น ซูโครส หรือ อิริทริทอล

และหล่อฮังก้วยมักถูกนำไปร่วมกับหญ้าหวาน เพื่อให้ได้ความหวานที่กลมกล่อมและคล้ายน้ำตาลมากกว่าการใช้หญ้าหวานเพียงอย่างเดียว

จากข้อมูลจาก Innova ผลิตภัณฑ์เครื่องดื่มเป็นหมวดหมู่ที่ใหญ่ที่สุดสำหรับการนำหล่อฮังก้วยไปใช้เป็นส่วนประกอบ ซึ่งคิดเป็นประมาณร้อยละ 37 ของผลิตภัณฑ์ใหม่ที่มีส่วนผสมของหล่อฮังก้วยทั้งหมด และคาดว่าจะเติบโตต่อไปในอนาคต โดยเฉพาะหมวดหมู่เครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ เช่น โภชนาการการกีฬา ซึ่งผู้บริโภคกำลังมองหาผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมจากธรรมชาติและมีปริมาณน้ำตาลที่น้อยลง

ความคงตัว(Stability)ของรสหวานจากหล่อฮังก้วย

จากการทดลอง สามารถระบุว่าส่วนประกอบความหวานของสารสกัดจากหล่อฮังก้วย ไม่ได้รับผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญจากการให้ความร้อนที่อุณหภูมิ 120°C ดังรายละเอียดในตารางด้านล่าง

ตารางแสดง Thermal stability of monk fruit extract

นอกจากนี้ยังได้ทดสอบความคงตัวทางความร้อนของ Mogroside V ในผลิตภัณฑ์สารให้ความหวานแทนน้ำตาล (Table top sweetener) ที่ประกอบด้วย สารสกัดหล่อฮังก้วย 0.8% และน้ำตาลแอลกอฮอล์ 99.2% และผลลัพธ์บ่งชี้ว่าผลิตภัณฑ์มีความคงตัวเมื่อบ่มที่อุณหภูมิ 120°C นานถึง 6 ชั่วโมง

ความคงตัวของ Mogroside V ที่ถูกนำมาทดสอบอยู่ในรูปของสารสกัดจากหล่อฮังก้วย และสารให้ความหวานบนโต๊ะ ที่อุณหภูมิต่ำกว่า 0°C พบว่า Mogroside V ไม่ได้รับผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญในผลิตภัณฑ์ทั้งสองหลังการเก็บรักษาที่อุณหภูมิ -5°C หนึ่งเดือน

นอกจากนี้ยังศึกษา ผลของการเก็บรักษาระยะยาว ที่อุณหภูมิห้องต่อระดับของ Mogroside V ทั้งในรูปแบบสารให้ความหวานบนโต๊ะและสารสกัดหล่อฮังก้วยแบบน้ำผลไม้เข้มข้น โดยสารสกัดหล่อฮังก้วย จำนวน 3 ตัวอย่างที่เป็นไปตามข้อกำหนดของ Mogroside V ในสารสกัดหล่อฮังก้วย ตามรายละเอียดใน Food Chemicals Codex ที่ไม่น้อยกว่า 30% เก็บที่อุณหภูมิห้องเป็นเวลาประมาณ 1,2 และ 3 ปี พบว่ามี Mogroside V มากกว่า 30% บ่งชี้ได้ว่า มีความคงตัวได้นานที่อุณหภูมิห้อง

ในสารให้ความหวานบนโต๊ะ ยี่ห้อหนึ่งที่คำนวณได้ว่า มี Mogroside V  เป็นส่วนประกอบสูงกว่า 900 ppm จำนวน 4 ตัวอย่างที่เก็บที่อุณหภูมิห้องเป็นระยะเวลาต่างๆ พบว่ามี Mogroside V  มากกว่า 900 ppm แสดงว่ามีความคงตัวที่ดีของ Mogroside V  ใน สารให้ความหวานบนโต๊ะเช่นกัน

ปัจจุบันบริษัทอาหารและเครื่องดื่มรายใหญ่ที่สุดของโลกหลายแห่งได้เปิดตัวผลิตภัณฑ์ที่มีหล่อฮังก้วยเป็นส่วนผสมเพื่อตอบสนองต่อความต้องการของผู้บริโภค  ในสหรัฐอเมริกามีผลิตภัณฑ์ที่มีหล่อฮังก้วยเป็นส่วนผสม มากกว่า 800 รายการและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในทุกๆปี  แสดงให้เห็นว่า “หล่อฮังก้วย”เป็นทางเลือกจากธรรมชาติที่ไม่กระทบต่อรสชาติ ความหวานไม่มีแคลอรี่ และสามารถแสดงฉลากแบบ Clean Label ได้เพราะหล่อฮังก้วยมาจากแหล่งธรรมชาติและมีกระบวนการสกัดที่เรียบง่าย ตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภค เป็นทางเลือกให้ความหวานจากธรรมชาติและดีต่อสุขภาพ